Inicjatorką utworzenia Związku Sybiraków w Białymstoku była Halina Olszewska. Pierwsze spotkanie zainteresowanych odbyło się 13 stycznia 1989 roku w sali Domu Nauczyciela. Niespodziewanie dla organizatorów na spotkanie przyszło ponad tysiąc osób. Dzisiaj niełatwo jest odtworzyć atmosferę tego spotkania „po latach", radość, łzy, nadzieja... Powołano komitet organizacyjny, funkcję przewodniczącego powierzono Zdzisławowi Krysiewiczowi. Od 27 lutego do 10 marca odbywała się wstępna rejestracja Sybiraków. Zarejestrowano 1070 osób. Wkrótce utworzyła się 22-osobowa grupa założycielska, którym Zarząd Główny uchwałą z dnia 31 marca 1989 roku nadał członkostwo Związku i zobowiązał do zorganizowania walnego zgromadzenia. Jednocześnie uchwałą z dnia 31 marca 1989 roku Zarząd Główny powołał Wojewódzki Oddział Związku Sybiraków w Białymstoku.
I Walne Zgromadzenie Delegatów odbyło się 16 maja 1989 roku. Zarząd Główny reprezentowała Irena Głowacka. W zebraniu uczestniczyło 74 delegatów.
Przeprowadzone wybory wyłoniły zarząd Oddziału. Na prezesa zarządu został wybrany Eugeniusz Malinowski. Powołano komisje problemowe - weryfikacyjną, charytatywną, historyczną. Wkrótce zaczęły tworzyć się koła terenowe w Supraślu, Tykocinie, Drohiczynie i Bielsku Podlaskim.
W lipcu 1989 roku narodziła się koncepcja wydawania własnego pisma. Pierwszy numer „ Sybiraka " ukazał się 10 września 1989 roku.
W 1990 roku powstało kolejnych 37 kół terenowych.
II Walne Zgromadzenie Oddziału odbyło się 24 lutego 1991 roku. Na prezesa zarządu został wybrany Tadeusz Olizarowicz, który funkcję tę pełnił do 1998 roku. Liczba Kół wynosiła w tym czasie 41, łączna liczba członków - 1812.
III Walne Zgromadzenie Delegatów odbyło się 4 czerwca 1994 roku. W Oddziale było zarejestrowanych 2219 członków, pracowało 38 Kół.
IV Walne Zgromadzenie Delegatów, które odbyło się 30 maja 1998 roku dokonało wyboru nowych władz. Na prezesa zarządu został wybrany Tadeusz Chwiedź.
Ważną formą działania w dziedzinie propagowania idei sybirackiej, ukazywania prawdziwej historii Polski okresu II wojny światowej były spotkania z nauczycielami i uczniami białostockich szkół, w czasie których sybiracy opowiadali o zbrodniach popełnionych na Polakach przez NKWD, o losach swoich i bliskich zesłanych na Wschód.
6 kwietnia 1990 roku w salach Muzeum Historycznego w Białymstoku została otwarta wystawa pod nazwą „Sybiracy". Organizatorami wystawy byli Komitet Obywatelski Ziemi Białostockiej, Muzeum Historyczne i Zarząd Oddziału. Wystawa cieszyła się dużym zainteresowaniem, zwłaszcza młodzieży, w lokalnej prasie ukazały się recenzje i informacje historyczne dotyczące zesłań.
18 listopada 1990 roku w bazylice Parnej odbyło się poświęcenie sztandaru Oddziału. Uroczystość rozpoczęło spotkanie w sali Urzędu Wojewódzkiego, skąd pochód z pocztami sztandarowymi na czele przemaszerował przez miasto. Te chwile tak wspomina Janina Rutkowska: „Pochód uroczyście prowadziła policja, do marszu przygrywała orkiestra Zespołu Szkół Energetycznych (...). Radość rozpierała serca Sybiraków, którzy po raz pierwszy dumnie kroczyli pod własnym sztandarem. Wzruszający to był pochód!".
18 września 1992 roku w Michałowie odbyło się poświęcenie, pierwszej na Ziemi Białostockiej Symbolicznej Mogiły Sybiraków, Krzyża i tablicy pamiątkowej.
W Bielsku Podlaskim na Cmentarzu Wojskowym odbyło się poświęcenie pamiątkowej tablicy ufundowanej przez członków Koła. Uroczystości obchodzono 6 czerwca 1993 roku.
25 września 1993 roku w Białymstoku obchodzony był uroczyście Dzień Sybiraka. Tego dnia w kościele Ducha Świętego arcybiskup ksiądz Stanisław Szymecki konsekrował kaplicę Sybiraków i poświęcił pamiątkową tablicę wmurowaną w kościele. Na tablicy widnieje napis      „Pamięci pomordowanych, zamęczonych i zmarłych w więzieniach i łagrach sowieckich, w tajgach i stepach syberyjskich, w wiecznej zmarzlinie nieludzkiej ziemi. Niech im straszne godziny konania wynagrodzi pamięć żyjących. U Pana jest Ich zapłata. Sybiracy - 1993  r.".
W salach Muzeum Miejskiego 14 kwietnia 1994 roku została otwarta wystawa autorstwa Daniela Boćkowskiego pod nazwą „Utracone dzieciństwo" poświęcona losom polskich dzieci na zesłaniu w ZSRR w latach II wojny światowej.
W Czarnej Białostockiej 8 maja 1994 roku odbyło się poświęcenie sztandaru organizacyjnego Koła. Aktu poświęcenia dokonał ksiądz Henryk Glinko w asyście księży Sybiraków.
27 maja 1994 roku w kościele pod wezwaniem Trójcy Świętej w Tykocinie odbyło się uroczyste poświęcenie tablicy upamiętniającej losy rodzin polskich na zesłaniu w latach 1939-1956.
3 maja 1995 roku, w Sokółce odbyło się poświęcenie sztandaru Koła zakupionego z dobrowolnych składek członków.
18 czerwca 1995 roku w Rudce koło Brańska wielka uroczystość poświęcenia Krzyża Sybiraków i tablicy pamiątkowej wmurowanej w kościele Trójcy Świętej. W uroczystości uczestniczyli Sybiracy z Oddziału Warszawskiego i przedstawiciele Zarządu Głównego z prezesem Ryszardem Reiffem.
Sztandar Koła w Tykocinie poświęcono w dniu Święta Niepodległości. Uroczystość zgromadziła Sybiraków z Kół Oddziału, przedstawicieli władz gminy i okoliczną ludność uczestniczącą w nabożeństwie. Promocja książki Marii Niwińskiej pt. „Bezdomne ptaki" i sesja naukowa na temat „Walka i martyrologia narodowa w latach 1939-1945" jaka odbyła się w Muzeum Historycznym w Białymstoku zamknęły bogaty w osiągnięcia rok 1995.
Rok 1996 rozpoczął się poświęceniem sztandaru Sybiraków w Kole w Siemiatyczach. 22 września dwa ważne wydarzenia - poświęcenie kamienia węgielnego pod pomnik „ Grób Nieznanego Sybiraka " i nadanie Szkole Podstawowej nr 4 w Białymstoku imienia „Sybiraków".
Na wniosek Zarządu Oddziału Rada Miasta Białegostoku jednej z ulic przylegających do kościoła Ducha Świętego, gdzie znajduje się Kaplica Sybiraków, nadała nazwę „Sybiraków". Uroczyste nadanie ulicy nazwy odbyło się 10 lutego 1997 roku.
Podniosłe uroczystości odbyły się 17 września. Tego dnia poświęconego pamięci wszystkich Sybiraków nastąpiło uroczyste poświęcenie Pomnika - Grobu Nieznanego Sybiraka. Na uroczystość przybyły delegacje Sybiraków z całego kraju. Wśród zaproszonych gości był prezydent Ryszard Kaczorowski, sybirak, honorowy obywatel Białegostoku. Uroczystość odsłonięcia Pomnika poprzedziła msza święta koncelebrowana. Uroczystościom towarzyszyła kompania honorowa Wojska Polskiego.
W przyszłości powstanie tu Ściana Pamięci gdzie umieszczone będą tabliczki upamiętniające zmarłych i zamordowanych Sybiraków.
10 sierpnia 1998 roku w Oddziale powstała Wspólnota Wnuków Sybiraków, w przyszłości kontynuatorów naszej tradycji.
W kościele pod wezwaniem Ducha Świętego w Białymstoku 3 października 1998 roku odbyła się uroczystość otwarcia i poświęcenia „Muzeum Sybiraków", gdzie zgromadzono ocalałe przedmioty przywiezione z zesłania.
27 grudnia 1999 roku liczne delegacje z kół uczestniczyły w uroczystości poświęcenia tablicy pamiątkowej wmurowanej w kościele parafialnym w Knyszynie.
Jedną z nielicznych w kraju tablic poświęconych Józefowi Piłsudskiemu - Sybirakowi odsłonięte w czasie uroczystości jakie odbyły się 18 czerwca 2000 roku. Tablica została umieszczona w centralnej części Ściany Pamięci przy Grobie Nieznanego Sybiraka.
25 czerwca 2000 roku we wsi Zacisze gminy Zabłudów odsłonięte i poświęcono obelisk-pomnik, który wznieśli mieszkańcy wsi dla uczczenia pamięci wywiezionych 10 lutego 1940 roku.
Sybiracy z Białostocczyzny nie zapominają o rodakach mieszkających poza granicami Polski. Z inicjatywy Klary Rogalskiej, która wyszukuje na Litwie i Białorusi Polaków Sybiraków, już 100 osobom przekazano legitymacje członkowskie związku. Transporty odzieży, żywności i środków czystości przekazano na Białoruś między innymi do Pińska, Słonima, Lidy, Grodna i Porzecza.
Za niezwykłą aktywność i oddanie sprawom Sybiraków 416 osób zostało odznaczonych Odznaką Honorową Sybiraka. Przyznano również siedemnaście Odznak zbiorowych.
Wszystkie te wydarzenia i wiele innych, które nie mieszczą się w przyjętej tu konwencji, spisuje w Kronice Oddziału Janina Rutkowska.

Oddział ZS w Białymstoku jest organizatorem corocznego Marszu Żywej Pamięci Polskiego Sybiru. Relacje fotograficzne z ostatnich dwóch imprez można znaleźć na stronach internetowych podanych poniżej.
VI Marsz(2006)
VII Marsz(2007)
Z tych stron można ściągnąć sobie dowolne zdjęcie w celu zrobienia odbitki u fotografa
Skocz do góry