|
Podstawą do założenia Oddziału Wojewódzkiego w
Koninie była uchwała Zarządu Głównego z dnia 31 marca 1989 roku.
Druga uchwała tej samej daty nadała członkostwo 19 osobom
stanowiącym grupę założycielską. Inicjatorami powołania Związku
w Koninie byli Jan Ankudowicz i Władysław Kamiński. W
okresie organizacyjnym grupie założycielskiej pomagała
Krystyna Bogucka z Zarządu Głównego.
I Walne Zgromadzenie odbyło się 14 października 1989 roku
w sali parafialnej kościoła w Morzysławiu, w którym licznie
uczestniczyli zapisani już do Związku Sybiracy oraz grono
zainteresowanych, nie mających jeszcze członkostwa. Zebranie
prowadził Jan Ankudowicz. W pierwszym zebraniu Zarząd
Główny reprezentowała Krystyna Bogucka. Przeprowadzone
wybory wyłoniły zarząd Oddziału. Na prezesa został wybrany
Jan Ankudowicz. W okresie organizacyjnym Oddział liczył 170
członków. Uchwałą zarządu Oddziału zostały powołane koła
terenowe w Koninie, Słupcy, Kłodawie, Olszówce, Ślesinie,
Witkowie, Kole, Kazimierzu Biskupim i drugie koło w Koninie.
W marcu 1990 roku na posiedzeniu Zarządu Oddziału powołano
cztery komisje problemowe: prawno-organizacyjną, historyczną i
kół terenowych, komisję charytatywną, w zakresie jej
działalności znalazły się również sprawy kulturalno-oświatowe i
kontakty koleżeńskie oraz komisję administracyjno-biurową. W
okresie między I a II Walnym Zgromadzeniem liczba członków
wzrosła do 268, zmalała natomiast liczba kół. Obecnie Oddział ma
pięć kół i 257 członków. Z tej liczby 63 osoby zostały
odznaczone Odznaką Honorową Sybiraka. Przyznano również cztery
odznaczenia zbiorowe.
7 października 1997 odbyło się III Walne Zgromadzenie
Delegatów. Prezesem zarządu został ponownie Jan Ankudowicz.
W czerwcu 1991 roku w Oddziale powstał zespół do ufundowania
sztandaru Oddziału. Pięć miesięcy później, 11 listopada, odbyła
się podniosła uroczystość poświęcenia sztandaru w kościele
Świętego Wojciecha w Morzysławiu. Aktu poświęcenia dokonał
kapelan Sybiraków ksiądz Zdzisław Rogalski. Został on
zakupiony z darowizn miejscowych zakładów pracy i dobrowolnych
składek członków. 11 listopada 1992 roku swój sztandar
poświęciło Koło w Turku.
Dla uczczenia Roku Sybiraka w Koninie, przy kościele Św.
Maksymiliana Kolbego sybiracy zbudowali pomnik w postaci stacji
Drogi Krzyżowej. Pomnik został poświęcony pamięci zmarłych i
pomordowanych w latach 1768-1956 na nieludzkiej ziemi rodaków.
Bardzo aktywnie działające Koło w Turku ufundowało pamiątkową
tablicę dla uczczenia zmarłych i zaginionych na zesłaniu
Polaków. Tablica została umieszczona na murze kościoła pod
wezwaniem Najświętszego Serca Jezusa. Poświęcenie tablicy odbyło
się w listopadzie 1996 roku. Na tablicy umieszczona jest
powszechnie znana wśród Sybiraków tragiczna w swej wymowie
inskrypcja „W 40 nas matko, na Sybir
zesłano za winy nie popełnione". Inskrypcja ta
nawiązuje do tytułu książki zawierającej wspomnienia dzieci
wywiezionych na Syberię i do Kazachstanu.
19 października 1996 roku przy kościele Świętego Maksymiliana
Kolbe na zakończenie polskiej drogi krzyżowej poświęcono pomnik
Stację Międzynarodowego Pojednania wzniesiony z inicjatywy
kombatantów
województwa konińskiego ze znaczącym udziałem
Sybiraków. W uroczystości uczestniczyli przedstawiciele
organizacji kombatanckich, ambasad i kościołów z Polski,
Niemiec, Rosji i Ukrainy. Wśród kombatantów z Niemiec był
celowniczy z okrętu Schlezwig-Holstein, który 1
września 1939 roku oddał pierwszy strzał w kierunku Polski i
dowódca czołgu kapitan Jan Ankudowicz, który 10 maja 1945
roku w Mielniku w Czechosłowacji oddał ostatni strzał do wroga.
W uroczystości uczestniczyli kierownik Urzędu do spraw
Kombatantów i Osób Represjonowanych - minister Adam Dobroński,
biskup ksiądz Bronisław Dembowski, ksiądz biskup
Zbigniew Kraszewski.
Od pierwszych dni powstania w Oddziale prowadzona jest Kronika.
Historię Oddziału, ważniejsze wydarzenia spisuje Regina
Kneblewska.
W 1994 roku nakładem własnym wydano piękny Informator „Sybirackie
losy zesłańców regionu konińskiego". Informator
zawiera część historyczną, wspomnieniową i dokumentacyjną. W
części historycznej przedstawione są dzieje Związku Sybiraków w
okres przed II wojną światową oraz kronika powstania Oddziału. W
części wspomnieniowej znalazły się wspomnienia Sybiraków.
Znajdziemy też w Informatorze fotografie i dokumenty z czasów
zesłania. Publikacje kończy imienny wykaz członków
Oddziału
Konińskiego. W czasie uroczystości koronacji obrazu Matki
Boskiej Sybiraków w Grodźcu książkę tę wręczono księdzu
Kardynałowi Józefowi Glempowi. Przekazano ją również
nieodpłatnie bibliotekom - PAN, Jagiellońskie Sanktuarium na
Jasnej Górze w Częstochowie i w Licheniu, bibliotekom szkolnym w
regionie Konińskim, urzędom i samorządom w województwie oraz
urzędom centralnym Rzeczypospolitej Polskiej.
W 1999 roku ukazało się drugie wydanie informatora uzupełnione o
aktualne wydarzenia.
W dniach od 27-28 czerwca 1992 roku w Turku odbył się zjazd
Sybiraków, którzy lata zesłania spędzili w Kostousowie.
Organizatorką i inicjatorką zjazdu by Helena Strójwąs-Tomczyk,
która musiała pokonać niesłychane trudności, by dotrzeć do
rozproszonych po całym kraju osób z Kostousowa. Przygotowania do
zjazdu trwały dwa lata. Mimo upływu wielu lat udało się ustalić
adresy 147 osób, z których 67 przyjechało do Turku. Spotkanie
było wzruszające, odnaleźli się ludzie, którzy nie widzieli się
pól wieku. Przyjechali byli żołnierze generała Mączka,
generała Andersa, Kościuszkowcy i zwykli kołchoźnicy -
wspomina Helena Tomczyk- Strójwąs. II Zjazd Kostousowian
w czerwcu 1993 roku postanowił wznieść na cmentarzu w
Kostousowie Oziernoje pomnik poświęcony zmarłym na zesłaniu
rodakom. Na pomniku odsłoniętym 15 sierpnia 1997 roku wyryto
napis „ Tym, którzy wbrew swojej woli
zostali tu na wieki - przyjaciele niedoli".
Animatorem i organizatorem akcji były Helena Strójwąs-Tomczyk
i Felicja Fabian- Białczak.
Skocz do góry |