Ogłaszane w radiu i telewizji wiadomości o powstaniu Związku Sybiraków zmobilizowały byłych zesłańców do Rosji Sowieckiej do zainteresowania się organizacją. Na podane w mediach adresy zaczęły napływać listy z pytaniami od zainteresowanych osób. Z województwa rzeszowskiego do Zarządu Głównego zwróciło się w tej sprawie kilkadziesiąt osób, którzy 11 kwietnia 1989 roku otrzymali z Zarządu pismo z prośbą o podjęcie czynności organizacyjnych zmierzających do powołania Oddziału. W tym czasie 49 osób miało już zweryfikowane dokumenty, dalszych 30 osób czekało na weryfikację.
31 marca 1989 roku Zarząd Główny podjął uchwałę w sprawie powołania w Rzeszowie Oddziału Wojewódzkiego. Kolejną uchwałą z dnia 6 czerwca 1989 roku przyjął w poczet członków Związku 65 osób i część z nich upoważnił do zorganizowania zebrania założycielskiego.
I Walne Zgromadzenie odbyło się 30 września 1989 roku, podczas którego wybrano zarząd i komisję rewizyjną. Na prezesa zarządu został wybrany Zbigniew Pasieka, który funkcję tę pełnił do 1999 roku. 13 listopada 1989 Związek Sybiraków został wpisany do Rejestru Stowarzyszeń i Związków działających na terenie województwa rzeszowskiego. Lokalu na siedzibę użyczył ksiądz Stanisław Mac, proboszcz parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa.
Wybrany na zgromadzeniu zarząd przystąpił do realizacji zadań statutowych: weryfikacji dokumentów członkowskich, organizowania pomocy materialnej i finansowej dla członków będących w trudnej sytuacji, organizowania spotkań okolicznościowych, współpracę z organizacjami kombatanckimi i propagowanie idei sybirackich. W tym celu powołano komisje do spraw członkowskich, weryfikacyjną, socjalno-bytową i historyczno-wspomnieniową.
28 sierpnia Zarząd podjął uchwałę o powołaniu kół terenowych w Kolbuszowej, Łańcucie, Mielcu, Rzeszowie i Strzyżewie.
W okresie I kadencji Oddział liczył 568 członków.
II Walne Zgromadzenie odbyło się 3 października 1992 roku. Po referacie sprawozdawczym przeprowadzono wybory do zarządu. Na zebraniu ustalono, że prezesi Kół terenowych z Kolbuszowej, Łańcuta i Mielca, Rzeszowa i Strzyżewa wejdą do zarządu z głosem doradczym.
III Walne Zgromadzenie odbyło się 10 czerwca 1995 roku. Delegaci ocenili dotychczasową działalność i wytyczyli zadania na następną kadencję. Wybrano nowy zarząd i komisję rewizyjną oraz sąd koleżeński. Zarząd III kadencji opracował i zatwierdził „Regulamin Pracy Zarządu", zakresy obowiązków członków Zarządu i program działalności.
IV Walne Zgromadzenie Delegatów odbyło się 16 października 1999 roku. Wybrano nowy zarząd i prezesa, którym został Józef Golema.
Wychowankowie Polskiego Domu Dziecka w Oblówce wystąpili z wnioskiem o nadanie Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski Helenie Niezgodzie-Bilewicz w uznaniu jej zasług przy organizowaniu nauczania, wychowania i opieki dla dzieci polskich w Rosji Sowieckiej.
Zarząd wystąpił z wnioskiem do prezydenta miasta o przyznanie nagrody za działalność publicystyczną redaktor Irenie Markowicz, autorce audycji o sybirakach nadawanych w Radiu Rzeszów w latach 1989-1996.
W celu upamiętnienia losów ludności polskiej z Kresów Wschodnich wywiezionych na Syberię, do Kazachstanu i na tereny północne Rosji Sowieckiej zamówiono pamiątkową płytę z brązu poświęconą „Pamięci Polaków zesłanych na Sybir w latach 1939-1940-1941 i 1944-1956". Płytę wmurowaną u wejścia do dolnego kościoła katedry rzeszowskiej poświęcił papież Jan Paweł II 2 czerwca 1991 roku w czasie konsekracji kościoła katedralnego pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Oficjalna uroczystość odsłonięcia tablicy odbyła się 16 czerwca 1991 roku.
Koło Sybiraków i członkowie Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Kolbuszowej wybudowali pomnik „Golgoty Wschodu" usytuowany przy kościele parafialnym, jako wspólny wyraz czci i pamięci dla ofiar reżimu carskiego i stalinowskiego.
7 lutego 1993 roku ksiądz biskup Kazimierz Górny - ordynariusz diecezji Rzeszowskiej poświęcił ufundowany przez 440 członków Związku sztandar Oddziału. Uroczystości odbyły się w katedrze rzeszowskiej podczas mszy świętej. W 53 rocznicę pierwszej masowej wywózki. Myślą przewodnią wykonania sztandaru Oddziału jest maksyma „ Sybiracy sami sobie i społeczeństwu województwa rzeszowskiego na pamiątkę zesłań na Sybir".
Od 6 do 28 lutego 1993 roku czynna była w Rzeszowie wystawa pod nazwą „Okruchy syberyjskich wspomnień". Na wystawie pokazano zebrane wśród Sybiraków dokumenty, przedmioty codziennego użytku, a także odzież noszoną na zesłaniu. Wystawę zwiedziło dużo młodzieży i mieszkańców Rzeszowa.
6 lutego 1993 roku odbyła się sesja popularnonaukowa zorganizowana przez Zarząd Oddziału. Referaty na sesji wygłosili - Piotr Żbikowski na temat „Droga krzyżowa Polaków na Sybir", Kazimierz Surowiec - „ W 40 -tym nas matko zestali na Sybir w relacjach dzieci", „ Sybir Gustawa  Herlinga - Grudzińskiego"     Alicja   Jakubowska - Orzóg.   W   sesji    uczestniczyło około 120 osób - Sybiraków i gości. 17 września 1993 roku po raz pierwszy w Rzeszowie zorganizowano obchody Dnia Sybiraka. Uroczysta akademia odbyła się w Filharmonii Rzeszowskiej, wystąpił chór „Ave Maria", poezję patriotyczną i sybiracką recytowali artyści z Zespołu Recytatorskiego Kultury Teatralnej. Podobne uroczystości odbyły się w następnym roku.
Z inicjatywy Koła w Strzyżowie, w latach 1991-1995 wybudowano „Grób Ofiar Stalinizmu". Grób usytuowany jest przy głównym wejściu na Cmentarz Komunalny Św. Michała w Strzyżowie. Na górnej płycie monumentu wznosi się krzyż z napisem „ Kwiecień 1940-1990 - Katyń"', na jej obrzeżu umieszczony napis „Grób Ofiarom Stalinizmu". Pod płytą znajduje się wnęka, w której umieszczono 7 urn z ziemią z Irkucka, Katynia, Kołymy, miejsca zamordowania księdza Jerzego Popiełuszki oraz z Sędziszowa, Strzyżowa, Ropczyc i Kolbuszowej. Na płycie dolnej znajduje się wykuta w kamieniu mapa Kresów Wschodnich. Odsłonięcie i poświęcenie pomnika odbyło się 11 czerwca 1995 roku. Pomnik poświęcił ksiądz Stanisław Mac - kapelan Sybiraków. W tej podniosłej uroczystości uczestniczyły poczty sztandarowe Sybiraków i organizacji kombatanckich, NSZZ „Solidarność" oraz społeczeństwo Strzyżowa.
Wraz z Towarzystwem Kultury Teatralnej w Rzeszowie Związek organizował w latach 1993-1995 konkurs recytatorski dla młodzieży szkół podstawowych i średnich województwa rzeszowskiego poświęcony poezji o tematyce sybirackiej. Uczestnicy konkursu, laureaci i nauczyciele otrzymali dyplomy honorowe oraz nagrody w postaci książek o tematyce sybirackiej.
Koło terenowe w Mielcu nawiązało współpracę z Polskim Stowarzyszeniem Kulturalno-Oświatowym „Ogniwo" w Irkucku. W 1992 roku 16 dzieci polskich z Syberii przebywało na koloniach letnich w Polsce. W 1999 roku sprowadzono z Kazachstanu 5-osobową rodzinę do Polski zapewniając jej mieszkanie i stałą pracę dla trzech osób.
Wielu zasłużonych dla Związku mieszkańców województwa i Sybiraków zostało odznaczonych Odznaką Honorową Sybiraka.
 

Skocz do góry