W bezkresach Sybiru poległy legiony polskich obywateli. Ich groby znaczone kiedyś, czasem, bezimiennym krzyżem, zgładził czas. Nikt już nie ustali kto i gdzie znalazł swój kres. Czy był żołnierzem, cywilem, czy dzieckiem, potencjalnym czy tylko domniemanym wrogiem wschodniej tyranii, został zabity gwałtownym mordem lub powolnym męczeńskim konaniem. Syberyjska armia polskich cieni - bezimienni, nieznani sybiracy.
    W 70 lat po założeniu Związku Sybiraków stanął w Białymstoku, pierwszy na świecie pomnik - Grób Nieznanego Sybiraka, zawierający urny prochów sybiraka i żołnierza AK.        Stanął na krańcu zachowanej polskiej ziemi kresów wschodnich, których ludność poniosła największe ofiary. Poświęcony w 1997 roku, uzupełniony monumentalnym otoczeniem w 1998 roku, stał się Sanktuarium Sybiraków.