Koło Lubań Śl.

Działalność Koła w 2024 roku

Troska o to, aby nigdy nie zapomnieć historycznej ofiary naszych rodaków, jaką ponieśli w wyniku II Wojny Światowej deportowani przez NKWD w dalekie strony Związku Radzieckiego na Sybir i do Kazachstanu każdego roku skłaniają do refleksji. W dniu 11 lutego 2024 roku w kościele parafialnym w Olszynie w samo południe, odbyła się uroczysta Msza św. w 94 rocznicę I deportacji Polaków z tz. kresów wschodnich. Wielu z zesłania nich nie wróciło, Ci co powrócili i ich potomni, pamiętają tą tragiczną datę 10-tego lutego 1940 roku. Wtedy służby NKWD z rozkazu Stalina wywiozły na „Nieludzką Ziemię” około 220.000 Polaków na Sybir i do Kazachstanu.

Eucharystię odprawił ks. proboszcz Janusz Kozyra z ks. Łukaszem Klimek. Całą uroczystość uświetnił Kazimierz Bętlewski z p. Krzysztofem Ganczarskim grając na trąbkach, którym towarzyszył na organach, organista p. Mirosław Motoga. Modlono się nie tylko za zmarłych, ale i za żyjących i ich potomnych. W Mszy św. uczestniczył sztandar Związku Sybiraków z Koła w Lubaniu - sztandarowy Sybirak Aleksander Hreczecha i przyboczni, dzieci sybiraków; p. Zbigniew Korsak i p. Jerzy Guła. Podczas Sumy nie tylko uczestniczyli parafianie z Olszyny ale wielu sybiraków i członków ich rodzin z m. Lubania, m. Olszyna i Biedrzychowic.

W dniu 13 kwietnia Sybiracy spotkali się na „Wielkanocnym Jajeczku” w restauracji Tęczowa w Lubaniu. Udział wzięło 41 osób. Przywitania dokonał prezes Zarządu Romuald Karczewski. Zebrani minutą ciszy, uczcili tych którzy odeszli z koła w bieżącym roku. Prezes przekazał informację o zamówionych mszach św. w intencji sybiraków w kościele w Uniegoszczy i w Pisarzowicach i zaprosił do wzięcia udziału chętnych osób. Po obiedzie przy kawie i herbacie oraz domowym cieście, Sybiracy wysłuchali wierszy Natalii Korzeniowskiej o tematyce związanej z aktualną sytuacją na świecie. Następnie Regina Karczewska poinformowała o zakresie prac związanymi z wydaniem nowej książki pt. „Dzieje Lubańskich Sybiraków”. Omówiono wygląd okładki oraz przedstawiono jej treść i poszczególne . rozdziały. Część książki można było zobaczyć w roboczym wydruku. W przyjemnej i milej atmosferze Sybiracy spędzili sobotnie popołudnie.

W dniu 14 kwietnia w 84 rocznicę lutowej wywózki Polaków na Sybir lubańscy sybiracy modlili się w koiściele w Uniegoszczy w intencji zmarłych sybiraków i w intencji Ojczyzny. Udział wziął poczet sztandarowy w składzie Kazimierz Janiec Jerzy Guła, Aleksander Hreczecha. W Mszy św. uczestniczył prezes Zarzadu Koła Romuald Karczewski oraz Sybiracy z Lubania i Olszyny. Zawołania wiernych odczytała Regina Karczewska.

W dniu 26 maja Sybiracy uczcili Dzień Matki w Pisarzowickim kościele Mszą św. w intencji zmarłych i żyjących matek Sybiraczek. W Mszy uczestniczyli Starosta Lubański Zbigniew Zjawin i Wójt gminy Lubań Aleksandra Chomnicz, Wiceprzewodniczący Rady Gminy Bartosz Szydlak. Po Mszy wierni udali się na plac przykościelny do Pomnika Matki Sybiraczki. Po modlitwie nastapilo skladanie wiazaenek kwiatów. Niestety uroc\zystość zakłucił deszcz i zebrani w dość szybkim tepie zmuszeni byli się rozejść.

W 85 rocznice napaści Niemców na Polskę w dniu 1 września Sybiracy uczestniczyli w uroczystościach które odbyły się w Lubaniu przy pomniku pamięci ofiar wojny. Delegacja w składzie Danuta Biber, Aleksander Hreczecha i Jerzy Guła w imieniu Sybiraków złożyli wiązankę kwiatów i uczestniczyli w Mszy św w kościele pw. Św. Trójcy w Lubaniu

Multimedia W dniu 17 września 2024 w Lubaniu odbyły się obchody 85 rocznicy napaści Sowietów na Polskę oraz Dnia Sybiraka.

Obchody rozpoczęły się na lubańskim cmentarzu przy „Symbolicznej Mogile”. Uczestnicy oddali hołd pamięci ofiarom Sybiru z udziałem uczniów z liceum ogólnokształcącego o profilu pro obronnym z Zespołu Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących im. Kombatantów Ziemi Lubańskiej w Lubaniu. W uroczystości udział wzięły dwa poczty sztandarowe: ZS Koła w Lubaniu i w/w szkoły. Uroczystości poprowadził dyrektor Łużyckiego Centrum Rozwoju Arkadiusz Lipin. Po krótkim wstępie głos zabrał prezes Zarządu Koła ZS Romuald Karczewski. Przypomniał historie wzniesienia Znaku Pamięci Symbolicznej Mogiły w 1998 roku. Przemówienia okolicznościowe wygłosił Burmistrz Miasta Lubania Grzegorz Wieczorek i wicestarosta powiatu lubańskiego Konrad Rowiński. Okolicznościowy wiersz zarecytował uczeń w/w szkoły. Zebrani złożyli wiązanki kwiatów i zapalili znicze. Następnie poczty sztandarowe i uczniowie w/w szkoły przemaszerowali do kościoła gdzie odbyły się dalsze uroczystości.

Obchody kontynuowano w kościele pw. Świętej Jadwigi Śląskiej w Lubaniu, gdzie została odprawiona Msza święta w intencji Ojczyzny i Sybiraków. Mszę celebrowało trzech księży: ks. dziekan Krzysztof Żmigrodzki i księża - honorowi Sybiracy: Mieczysław Jackowiak i proboszcz Andrzej Fila.

Po mszy świętej za pozwoleniem ks. proboszcza w kościele odbyła się część patriotyczna, która poprowadziła Anna Humen naczelnik Wydziału Organizacyjno Prawnego Starostwa Powiatowego w Lubaniu. Nagłośnienie zapewnił Miejski Dom Kultury w Lubaniu. Przy „Wotum Dziękczynnym” została zaciągnięta warta honorowa przez uczniów klasy pro obronnej ZSZiO im KZL. Głośno wybrzmiał hymn sybiraków w wykonaniu zebranych gości. Apel poległych przeprowadziła Eliza Słowińska – nauczyciel w/w szkoły przy udziale uczniów klasy pro obronnej. Stosowny wiersz pt. „17 września” zarecytował także uczeń w/w szkoły. Następnie zostały złożone wiązanki kwiatów przy „Wotum Dziękczynnym”. Przedstawiciel sybiraków zaprosił uczestników Mszy Św. i części patriotycznej do pobliskiego Motelu Łużyckiego na poczęstunek, który w części został zasponsorowany przez Starostwo powiatu lubańskiego.

Opracowała: Regina Karczewska.

Dzieje lubańskich Sybiraków – promocja książki

„Dzieje lubańskich Sybiraków”. Wspomnienia tych, co przetrwali - to przepięknie wydane kompendium wiedzy o losach ludzi, którzy żyją wśród nas i są strażnikami pamięci o tragedii Golgoty Wschodu. Promocja tej wyjątkowej książki odbyła się w dniu 25 września 2024 roku w Miejskiego Domu Kultury w Lubaniu. Książka została opracowana i wydana przez Lubańskie Koło Sybiraków i sfinansowana ze środków publicznych, darczyńców i funduszów Związku. Na 324 stronach publikacja zawiera 30 wspomnień, 31 wywiadów, 17 wyciągów z życiorysów Sybiraków. Znalazło się w niej miejsce na rys historyczny, znaki pamięci, symbole Związku i Koła.

Na zaproszenie Związku Sybiraków na promocję przybyły 102 osoby. Przybył Wice-starosta Powiatu Lubańskiego p. Konrad Rowiński, Burmistrz miasta Lubania p. Grzegorz Wieczorek i wice-burmistrz p. Magdalena Wydra. Przybyli też burmistrzowie i wójtowie, lub ich przedstawiciele miast i gmin powiatu lubańskiego: z m. Olszyny, m. Leśnej, g. Siekierczyn, g. Lubań, i gminy Platerówki. Wśród gości byli przedstawiciele służb mundurowych, przedstawiciele oświaty – szkół i bibliotek, przedstawiciele instytucji i jednostek, honorowi Sybiracy, radni, mieszkańcy miasta i okolic. Uczestnikami promocji byli uczniów szkół, którzy przeprowadzali wywiady z Sybirakami w latach 2008-2015. Promocji towarzyszyła wystawa eksponatów sybirackich zorganizowana przez Regionalne Muzeum w Lubaniu, oraz można było się zapoznać z działalnością Koła przeglądając: kroniki, albumy ze zdjęciami oraz dorobek wydawniczy Koła i lubańskich Sybiraków.

Zgromadzonych przywitała jako gospodarz obiektu - Dyrektor Miejskiego Domu Kultury p. Grażyna Glodek, W imieniu Zarządu Koła uczestników serdecznie przywitała Regina Karczewska – członek zarządu, Honorowy Sybirak. Spotkanie poprowadził Dyrektor Łużyckiego Centrum Rozwoju Arkadiusz Lipin. Już na wstępie głos zabrał wicestarosta, który pogratulował wydania kolejnej publikacji sybirackiej, zawierającej świadków historii - Sybiraków mieszkańców powiatu lubańskiego. Natomiast Burmistrz Miasta Lubania w swoim wystąpieniu docenił wysiłek wspominających i udzielających wywiady, podkreślił wagę historyczną, jaka przedstawia nowo wydana publikacja. Podziękował za jej opracowanie i wydanie.

Wiele wzruszeń wywołała rozmowa prowadzącego z sybiraczkami - świadkami historii: Jadwigą Nestorowicz, Ireną Trześniewską i Emilią Jasińską. Sybiraczki wszystkie w wieku ponad 90 lat wspominały swoje przeżycia związane z wywózką i wieloletnim pobytem na zesłaniu oraz powrotem do Polski.

W dalszym ciągu spotkania prowadzący nawiązał do historii swojej rodziny i przypomniał wywózki polaków na Sybir i do Kazachstanu nie tylko z lat 1940-1956 ale i w roku 1936. Przedstawił historię rodziny Szyszkowskich, która z obwodu żytomierskiego w 1936 roku była deportowana do Kazachstanu. Podkreślił, iż ich potomkowie powracają w różnym czasie i rożnymi drogami do Ojczyzny swoich przodków. Tak też do Lubania przybyła ich córka Zofia Rebczyńska i ich wnuczka Natalia Korzeniowska. Dzisiaj są członkami ZS lubańskiego Koła. Z historią tej rodziny, można się zapoznać czytając broszurę „Droga w nieznane” autorstwa Natalii Korzeniowskiej.

Prowadzący do rozmowy zaprosił byłych uczniów: Katarzynę Czerner, Łukasza Karczewskiego, Krzysztofa Kukułkę. Przedstawiciele młodego pokolenia opowiadali o trudnych i pełnych emocji rozmowach, jakie przeprowadzili ze swoimi babciami i dziadkami, aby przygotować zapis ich pamięci.

O tym. skąd pomysł na konkurs wiedzy o Sybirakach, opowiedziała dyrektorka Powiatowego Centrum Edukacji Anna Adamska. Podkreśliła konstruktywną, długoletnią współpracę z lubańskim kołem Związku Sybiraków.

Chwilą do zadumy, były recytowane wiersze przez uczniów Zespołu Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących im. Kombatantów Ziemi Lubańskie w Lubaniu, zawarte w publikacji. Wiersz pt. ”Powroty” napisany przez lubańskiego Sybiraka Kazimierza Kowalika i wiersz pt. „Sybiraków Apel Zaduszny” napisany przez Sybiraka Mariana Jonkatysa.

Zaproszona do rozmowy Marlena Adler, nauczycielka i radna miejska, wspomniała swego ojca Bronisława Kłoczko, o jego trudach powrotu i traumie Sybiru, która towarzyszyła młodemu człowiekowi w powojennej Polsce. O tym, co przeżywali Sybiracy do roku 1989 nie wolno było mówić otwarcie.

Prowadzący odczytał, podziękowania dla osób zaangażowanych w projekt, dla sekretarza zarządu Stowarzyszenia Południowo-Zachodniego Forum Samorządu terytorialnego „Pogranicze” i liderce Lokalnego Inkubatora Organizacji Pozarządowych Magdalenie Gule oraz dyrektorowi lubańskiego Muzeum Regionalnego dr. Łukaszowi Tekieli wraz z pracownikami.

Publikacja została dofinansowana przez Powiat Lubański, Miasto Lubań, Gminę Lubań, Miasto i Gminę Olszynę, Gminę Siekierczyn i Miasto i Gminę Leśna.

Książka mogła się ukazać, przy wsparciu: Kazimierza Bętlewskiego – syna Sybiraczki, Mieczysława Bohdankiewicza – syna Sybiraka, Wandy Dzimiery – żony Sybiraka, Aleksandra Hreczechy – Sybiraka, Reginy Juckiewicz – córki Sybiraków, Romualda Karczewskiego – Sybiraka, Zbigniewa Korsaka – syn Sybiraczki, Natalii Korzeniowskiej – córki Sybiraków, Barbary Kossowskiej-Zielińskiej – córki Sybiraczki, Antoniego Kukułki – syna Sybiraczki, Krystyny Salachy – córki Sybiraka, Dominika Słabickiego – wnuka Sybiraka, Stefana Subocza – syna Sybiraka, Alfreda Szarkowskiego – syna Sybiraczki, Sabiny Rudak – żony Sybiraka.

Podziękowanie za liczne przybycie, złożył wszystkim wice-prezesa Zarządu ZS Kazimierz Bętlewski. Podziękował sponsorom i darczyńcą oraz dla prowadzącego. Podkreślił, iż najbardziej zasłużoną osobą dla organizacji wydarzenia i ukazania się książki, jest Regina Karczewska, której Sybiracy serdecznie dziękują. To jej tytaniczna praca i wytrwałość doprowadziły do ukazania się wartościowej książki i godnego jej wypromowania.

Następnie Prezes Zarządu Romuald Karczewski przy udziale Reginy Karczewskiej przystąpili do przekazania książek dla instytucji i osób wspierających Związek. Poinformował, że 31 książek zostało przekazanych do bibliotek powiatu lubańskiego. Uczestnicy spotkania mogli nabyć książki na miejscu za przekazaniem dobrowolnej darowizny na rzecz Związku w formie cegiełki.

Wszyscy zostali zaproszeni na poczęstunek, który został zasponsorowany przez Miasto Lubań. W miłej i serdecznej atmosferze prowadzone były rozmowy przy kawie i poczęstunku. Uczestnicy przeglądali kroniki i albumy ze zdjęciami i zapoznawali się z dorobkiem literackim lubańskiego koła.

Pamiętać… przekazać… przebaczyć… - to przesłanie jednego z wywiadów, zawartych w książce. Pamiętajmy więc o Golgocie Wschodu, przekazujmy tę pamięć kolejnym pokoleniom. Niech nigdy więcej nie wydarzy się to, co musieli przeżywać Sybiracy.

Książkę można otrzymać w ramach dobrowolnej darowizny /cegiełki w Związku Sybiraków Koło w Lubaniu ul. A. Krajowej nr 30 w każdy wtorek od godz. 11.00 do 13.00. Zapraszamy.